Potrzebujesz porady? Umów e-wizytę 459 lekarzy teraz online Krew - ogólna charakterystyka Czym jest grupa krwi? Grupy krwi - układ AB0 Grupa krwi A - charakterystyka Grupa krwi B - charakterystyka Grupa krwi AB - charakterystyka Grupa krwi 0 - charakterystyka Grupy krwi i układ Rh Konflikt serologiczny i czynnik Rh Której grupy krwi jest w Polsce najwięcej? Grupa krwi - czym jest układ Kell? Dziedziczenie grupy krwi Krew - ogólna charakterystyka Krew jest płynem ustrojowym, który krąży po organizmie każdego człowieka. Krew to tkanka łączna, która jako jedyna wraz z limfą występuje w stanie płynnym. Budowa krwi opiera się na części płynnej, którą jest osocze i na elementach morfotycznych, czyli komórkach. Głównym składnikiem osocza krwi jest woda, w której znajdują się rozpuszczone białka, elektrolity, produkty przemiany materii, a także substancje odżywcze. Wśród elementów morfotycznych natomiast wymienia się erytrocyty, trombocyty i leukocyty. Erytrocyty to krwinki czerwone, których główną rolą jest transportowanie tlenu i dwutlenku węgla. Trombocyty to płytki krwi, które biorą udział w procesach krzepnięcia. Leukocyty natomiast to krwinki białe, których główną funkcją jest wspieranie procesów odpornościowych. Krew w ludzkim organizmie spełnia niezwykle ważne funkcje. Przede wszystkim krew jest odpowiedzialna za transport gazów, substancji odżywczych, ale także hormonów między komórkami. Ponadto krew bierze udział w procesach obronnych organizmu, w procesach termoregulacji czy regulacji temperatury ciała. Lekarz, który zajmuje się schorzeniami krwi to hematolog, a dział medycyny skupiony wokół krwi to hematologia. Jeśli chcesz się dowiedzieć czym dokładnie zajmuje się hematologia, sprawdź: Hematologia – czym się zajmuje i kiedy warto udać się do hematologa? Czym jest grupa krwi? Grupy krwi to nic innego jak zestawy antygenów, które są obecne na powierzchni krwinek czerwonych i innych komórek krwi. O tym, że nasza krew różni się od krwi innych osób, dowiedzieliśmy się dopiero na początku minionego stulecia. Otóż w 1901 roku Karl Landsteiner, austriacki lekarz, badacz i uczony odkrył, że na erytrocytach znajdują się dwa antygeny, które odpowiadają za zlepianie się ze sobą krwinek. Zjawisko to jest nazywane w hematologii aglutynacją. Kilka lat później Ludwik Hirszfeld i Emil von Dungern zapoczątkowali naukę o grupach krwi. To właśnie oni wprowadzili znane nam dziś grupy oznaczone symbolami A, B, AB oraz 0. Te oznaczenia grup krwi zostały przyjęte na całym świecie dopiero w 1928 roku. Obecnie wymienia się kilka układów grupowych krwi człowieka, jednak wśród tych, które stanowią największe znaczenie w ujęciu medycznym są układy AB0, Rh i Kell. Jeżeli zależy ci na poznaniu swojej grupy krwi najlepiej skonsultować się z lekarzem rodzinnym, który skieruje cię do odpowiednich specjalistów i wyda ewentualne skierowania. Wizytę umów za pośrednictwem portalu bez konieczności wychodzenia z domu. Jakie są przyczyny i objawy zakażenia krwi? Sprawdź: Zakażenie krwi - przyczyny, objawy, diagnostyka oraz leczenie bakteriemii Dalsza część artykułu pod materiałem wideo. Grupy krwi - układ AB0 Układ AB0, który odczytuje się a-be-zero jest najważniejszym układem grupowym krwi, który występuje u człowieka. W przypadku układu AB0 antygeny są rozmieszczone nie tylko na erytrocytach, ale też na wszystkich komórkach organizmu z wyłączeniem komórek tkanki nerwowej. Antygeny pojawiają się ok. tygodnia życia płodu, ale z ich pełną ekspresja mamy do czynienia dopiero od miesiąca życia dziecka. Z tego też powodu nigdy nie oznacza się grupy krwi dziecka tuż po urodzeniu, bo takie oznaczenie byłoby niewiarygodne. Obecność w komórkach antygenu A lub B odpowiada za przynależność do podstawowej grupy krwi: grupa A - na erytrocytach jest obecny antygen A; grupa B - na erytrocytach jest obecny antygen B; grupa AB - na erytrocytach są obecne zarówno antygen A i B; grupa 0 - antygen nie występuje na erytrocytach. Co istotne w osoczu krwi odpowiednio znajdują się naturalne przeciwciała, które są skierowane przeciw nieobecnemu na erytrocytach antygenowi. grupa A - w osoczu krążą przeciwciała anty-B; grupa B - w osoczu krążą przeciwciała anty-A; grupa AB - w osoczu nie występują żadne przeciwciała; grupa 0 - w osoczu krążą przeciwciała anty-A oraz anty-B. W układzie AB0 antygeny są polisacharydami, czyli cukrami złożonymi, które są przyczepione głównie do białek powierzchniowych komórek. Antygeny występują na wielu komórkach i we wszystkich tkankach poza tkanką nerwową. Z tego też powodu antygeny nie występują w płynie mózgowo-rdzeniowym. Antygeny różnią się również w zależności od alleli genów, które zostały dostarczone przez rodziców w czasie zapłodnienia. Należy też pamiętać, że daną grupę krwi posiada się niezmiennie przez całe życie. Wyjątkową sytuacją, kiedy może nastąpić zmiana grupy krwi, jest przeszczep szpiku kostnego. Czym właściwie są antygeny i jaką rolę odgrywają w układzie immunologicznym? Sprawdź: Antygen - charakterystyka i rola w odporności Grupa krwi A - charakterystyka Poszczególne grupy krwi można odpowiednio scharakteryzować bazując na historii i genezie ich powstania. Grupa krwi A powstała na podstawie grupy krwi 0 w czasach, gdy człowiek pierwotny rozpoczynał etap zbieractwa i koczownictwa. W tym okresie człowiek pierwotny zwiększał w swojej diecie ilość zjadanych roślin. Dlatego też układ pokarmowy i trawienny osób z grupą krwi A jest zdecydowanie lepiej przystosowany do przetwarzania i przyswajania białka, którego źródłem są rośliny strączkowe czy ryby. Z racji takiej funkcjonalności układu pokarmowego, osoby z grupą krwi A szybko dostrzegają, że najbardziej odpowiada im dieta wegetariańska. Spożywanie ciężkostrawnych posiłków kończy się dla osób z grupą krwi A zaparciami, wzdęciami, zgagą czy zwyczajną ociężałością. Osoby z grupą krwi A niestety nie słyną z wysokiej odporności na choroby. Dzieje się tak dlatego, że ich układ immunologiczny jest dość słaby, czego konsekwencją są częste stany zapalne, ale również choroby metaboliczne czy nowotworowe. Ciekawostkę natomiast stanowi przekonanie, że grupa krwi może wpływać na osobowość człowieka. Idea wpływu grupy krwi na ludzkie ciało i osobowość narodziła się w 1920 roku. Wedle tej idei osoby z grupą krwi A charakteryzuje konserwatyzm, dystans, perfekcjonizm i cierpliwość. To bardzo uparte osoby, które nierzadko bywają z tego powodu natrętne. Powszechnie uważa się je za osoby skryte i lojalne, które swoje uczucia zachowują dla siebie. Jakich informacji o zdrowiu dostarcza nam wynik morfologii? Sprawdź: Masz to we krwi – czego można się dowiedzieć z najbardziej podstawowego badania? Grupa krwi B - charakterystyka Powstanie grupy B jest związane z mutacjami genetycznymi, które miały miejsce na przestrzeni wielu lat i wiązały się ze zmianami klimatu, w którym żyli i funkcjonowali nasi przodkowie. Dieta ówczesnych mieszkańców planety składała się zarówno z roślin i mięsa, dlatego też posiadacze grupy krwi B zazwyczaj jedzą jedno i drugie, bez poważniejszych konsekwencji. Cechą charakterystyczną osób z grupą krwi B jest bardzo silny układ immunologiczny. Równie dobrze funkcjonuje układ pokarmowy, dlatego też osobom z grupą krwi B znacznie łatwiej jest osiągnąć zgrabną i wysportowaną sylwetkę. Dietetycy twierdzą również, że jedynie osoby z tą grupą krwi mogą całkowicie trawić nabiał, przez co dieta bogata w jajka, jogurty czy sery jest dla tych osób wskazana. Posiadacze grupy krwi B mają jednak swoje mankamenty. Otóż w przypadkach stresujących sytuacji, organizm osoby z grupą krwi B wydziela bardzo duże dawki kortyzolu. To z kolei w znacznym stopniu wpływa na dysfunkcję układu odpornościowego. Dlatego też osoby z grupą krwi B mogą częściej niż inne osoby zmagać się z biegunkami, zapaleniem jelit czy żołądka. Co na temat osób z grupą krwi B mają do powiedzenia specjaliści od osobowości człowieka? Otóż osoby z grupą krwi B uważa się za kreatywne, elastyczne i optymistycznie nastawione do otaczającego je świata. Do swoich działań zawsze podchodzą z dużą pasją. Są empatyczne, łatwo nawiązują kontakty z innymi ludźmi oraz świetnie rozumieją ich emocje. Pomimo tylu zalet, osoby z grupą krwi B są jednocześnie nieodpowiedzialne i zapominalskie. Co warto wiedzieć o badaniach krwi i interpretacjach wyników? Przeczytaj: Badania krwi - jak odczytać ich wyniki? Grupa krwi AB - charakterystyka Grupa krwi AB należy do najmłodszych i jednocześnie najrzadziej występujących grup krwi na świecie. Powstała ok. 1000 lat temu w momencie przemieszania się kaukaskiej grupy A z mongolską grupą B. Cechą charakterystyczną dla tej grupy krwi jest to, że zachowuje się jak kameleon. Bowiem w zależności od sytuacji przejawia ona cechy każdej z pozostałych grup krwi. W kontekście funkcjonowania układu hormonalnego najbardziej przypomina grupę 0, z kolei układ trawienny działa podobnie jak w przypadku osób z grupą krwi A, przy jednoczesnej tolerancji mięsa jak u posiadaczy grupy B. Dlatego też dieta osób z grupą krwi AB jest kombinacją tego, co znajduje się w jadłospisach osób o grupach A i B. Ponadto osoby z grupą krwi AB w osoczu krwi nie posiadają przeciwciał A i B, dzięki czemu są bardziej odporne na choroby wiążące się z mechanizmami autoimmunologicznymi. Dodatkowo osoby te zazwyczaj są bardziej sprawne fizycznie i częściej aktywnie uprawiają sport. Osoby o grupie krwi AB są uważane za racjonalne, niezdecydowane i pamiętliwe. Wyróżnia je niewątpliwy urok osobisty, co przysparza im dużo popularności w towarzystwie, w którym się obracają. W ich codziennych decyzjach to rozsądek bierze górę nad emocjami i uczuciami. Co warto wiedzieć o budowie i składzie krwi? Sprawdź: Krew - skład i jej funkcje Grupa krwi 0 - charakterystyka Grupa krwi 0 wykształciła się najwcześniej w toku ewolucji człowieka. W tym czasie byli to myśliwi oraz zbieracze, którzy żywili się wyłącznie mięsem zwierząt, owadami oraz tym, co znaleźli w lesie, czyli jagodami, korzeniami i liśćmi. Osoby z grupą krwi 0 charakteryzują się silnym układem odpornościowym, często nawet zbyt agresywnym, co może powodować ataki na własne komórki. To wiąże się z dużo częściej występującymi chorobami autoimmunologicznymi. Osoby o grupie krwi 0 zdecydowanie lepiej reagują na stres, mogą pochwalić się efektywnym metabolizmem oraz dużą sprawnością fizyczną. Uważa się także, że osoby z grupą krwi 0 są najbardziej ze wszystkich odporne na wszelkiego rodzaju zakażenia wirusowe, a także rozwój pasożytów w organizmie. Ponadto osoby z grupą krwi 0 uważane są za ambitne, pewne siebie i solidne. Z drugiej jednak strony są to osoby bardzo często aroganckie, próżne i nieczułe. Osoby z grupą krwi 0 mają naturalne skłonności przywódcze, nie boją się podejmować ryzyka i stale towarzyszy im głód sukcesu. Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o grupie krwi 0, przeczytaj: Grupa krwi 0 - uniwersalna krew świata Grupy krwi i układ Rh Układ grupowy Rh to drugi istotny układ krwi człowieka. Na erytrocytach występują różne typy antygenów, a w układzie RH wymienia się ich aż 49. Mimo to najważniejszym i najbardziej immunogennym jest antygen D. Jeżeli u danej osoby występuje w krwi antygen D określa się wówczas, iż jest ona Rh-dodatnia. Przeciwnie natomiast, u osoby Rh-ujemnej, antygen D nie występuje. Obecność bądź nie tych antygenów jest niezależna od występowania antygenów A i B. 85 proc. ludzi na świecie posiada czynnik D, u pozostałych 15 proc. antygen D nie występuje. Każda z grup z układu AB0 może występować jako Rh+ lub Rh-. Oznacza to, że na przykład erytrocyt u osób z grupą krwi AB Rh+ będzie zawierać antygeny A, antygeny B oraz antygeny D. W przypadku układu Rh przeciwciała do antygenów Rh powstają w wyniku kontaktu z obcymi krwinkami. Dlatego też, jeśli na przykład osobie, która ma grupę krwi Rh- poda się krew dawcy Rh+ to w osoczu zaczną się pojawiać przeciwciała anty-Rh. Czy wiesz na czym polega homeostaza? Sprawdź: Czym jest homeostaza? Konflikt serologiczny i czynnik Rh Konflikt serologiczny można określić jako reakcję układu odpornościowego matki. Konflikt serologiczny występuje, gdy matka ma grupę krwi Rh-, ojciec Rh+, a dziecko po ojcu odziedziczy czynnik Rh+. Wystarczy, że niewielka ilość erytrocytów z płodu dziecka trafi do krwi matki, a jej układ immunologiczny uzna je za element wrogi, przeciw któremu zacznie on wytwarzać przeciwciała Rh. Aby tę reakcję uruchomić, wystarczy jedyne 0,2 ml krwi płodu w matczynym krwiobiegu. Konflikt serologiczny jest na tyle poważny, że może doprowadzić do rozwoju choroby hemolitycznej płodu lub noworodka, a w konsekwencji śmierci dziecka. Dzieje się tak, ponieważ krwinki płodu atakowane przeciwciałami zaczynają się rozpadać. Zjawisko to nazywa się hemolizą. U dziecka w tym procesie rozwija się anemia hemolityczna, a także wzrasta poziom bilirubiny. W takiej sytuacji wątroba nie radzi sobie z tak szybko postępującą hemolizą i dochodzi do jej niewydolności i w konsekwencji do ciężkiej żółtaczki. Kobiety w ciąży powinny w szczególny sposób zadbać o swoje bezpieczeństwo i zdrowie. Idealnym rozwiązaniem jest wykonywanie badań w ciąży w ramach domowego pobrania krwi. Jeśli chcesz się dowiedzieć więcej o konflikcie serologiczny, sprawdź: Konflikt serologiczny Której grupy krwi jest w Polsce najwięcej? Niestety, ale nie każdy Polak posiada wiedzę o swojej grupie krwi. Na podstawie oznaczonych próbek krwi można jednak stwierdzić, że w Polsce najwięcej osób, bo aż 32 proc. posiada grupę krwi A Rh+. Na drugim miejscu znajdują się osoby z grupą krwi 0 Rh+, bo 31 proc. oznaczonych Polaków. Trzecie miejsce zajmują osoby z grupą krwi B Rh+, stanowią oni 15 proc. polskiego społeczeństwa. Na kolejnych miejscach znajdują się grupy AB Rh+ (7 proc.), O Rh- (6 proc.), A Rh- (6 proc.), B Rh- (2 proc.) i AB Rh- (1 proc.). Jakie są zasady oddawania i pobierana krwi? Sprawdź: Pobieranie krwi – kiedy trzeba dać się ukłuć Grupa krwi - czym jest układ Kell? Układ Kell to kolejny z ważnych układów grup krwi, które wyróżnia się u człowieka. Układ Kell składa się z 28 antygenów, które są kodowane przez geny zlokalizowane na siódmym chromosomie. W układzie Kell jest obecny antygen K, który charakteryzuje się bardzo wysoką immunogennością. Antygen K może być przyczyną konfliktu serologicznego, odczynu poprzetoczeniowego, ale też choroby hemolitycznej u noworodków. Przeciwciała anty-K powstają w przypadkach transfuzji krwi, gdy biorca K-ujemny otrzyma krew K-dodatnią. Co warto wiedzieć o transfuzji krwi? Sprawdź: Transfuzja - na czym polega? Dziedziczenie grupy krwi Dziedziczenie grupy krwi jest zależne od układu. W przypadku układu AB0 dziedziczenie grupy krwi zostało przedstawione w tabeli: Dziedziczenie w układzie Rh prezentuje się następująco: Z kolei w przypadku układu Rh symbol D oznacza obecność antygenu, natomiast d oznacza brak obecności antygenu. Jeżeli dziecko odziedziczy po jednym z rodziców antygen D, będzie posiadało grupę Rh+. Co istotne, zdarzają się przypadki, kiedy rodzice mają układ Rh+, a dziecko rodzi się grupą krwi Rh-. Jeżeli każde z rodziców ma grupę krwi Rh-, dziecko również nie będzie posiadało antygenu D. Jeśli chcesz wiedzieć czym jest kalkulator grupy krwi dziecka, sprawdź: Kalkulator grupy krwi Zachęcamy do posłuchania najnowszego odcinka podcastu RESET. Tym razem poświęcamy go diecie. Czy musisz trzymać się jej w 100 proc., żeby zachować zdrowie i dobre samopoczucie? Czy rzeczywiście każdy dzień musisz zaczynać od śniadania? Jak to jest z popijaniem posiłków i jedzeniem owoców? Posłuchaj: ZOBACZ TAKŻE 20 znaków ostrzegawczych, mówiących, że powinieneś zacząć ćwiczyć. I to natychmiast Choroby, na które może cię narażać twoja grupa krwi [WYJAŚNIAMY] "Brudne łokcie i kolana" to objaw, że tarczyca niedomaga grupa krwi czynnik Rh krew dziedziczenie badanie krwi antygen Mam objawy COVID-19, jaki test wykonać? Antygenowy czy serologiczny? Najpewniej większość osób w okresie pandemii doświadczyła lub doświadczy objawów infekcji, zastanawiając się przy tym czy to czasami nie COVID-19. Niektóre... Redakacja Medonet Konflikt serologiczny - wszystko, co powinny wiedzieć kobiety w ciąży Prof. Marzena Dębska wyjaśnia, na czym polega konflikt serologiczny, kto jest najbardziej narażony i jak się go wykrywa. The Point Konflikt serologiczny - definicja, skutki i objawy Na temat konfliktu serologicznego, jego diagnostyki, ryzyka z nim związanego, a także możliwości profilaktyki rozmawiamy z Prof. dr hab. n. med. Mirosławem... Joanna Lewandowska Konflikt serologiczny - czym jest i komu grozi? Profilaktyka i leczenie konfliktu serologicznego Konflikt serologiczny jest chorobą płodu, a później noworodka, całkowicie bezobjawową u matki. Czynnikiem, który prowadzi do zaistnienia konfliktu serologicznego... Chlamydia Trachomatis - typy serologiczne. Jakie choroby może wywoływać Chlamydia Trachomatis? W obrębie tego gatunku wyodrębniono kilkanaście typów serologicznych. Konflikt serologiczny Konflikt serologiczny to choroba hemolityczna noworodka. Polega na występowaniu w czerwonych lub białych krwinkach płodu cech antygenowych nie stwierdzonych u... Krzysztof Rytlewski Kogo najbardziej "lubią" komary? Dlaczego niektórych gryzą częściej? [WYJAŚNIAMY] Nie wszyscy są ulubieńcami komarów. Zdarza się, że w grupie ludzi niektórzy są mocno pokąsani, podczas gdy inni zdają się w ogóle nie przyciągać pijących krew... Osoby z grupą krwi 0 rzadziej chorują na serce. Czego powinny unikać w diecie? Grupa krwi 0 jest najbardziej uniwersalna, bo osoby, które ją posiadają, mogą przekazać ją każdemu. Badania pokazują też, że ludzie posiadający tę grupę są... Klaudia Torchała Ryzyko chorób serca ma związek z grupą krwi. Komu zawał zagraża najmocniej? Związek między grupą krwi a ryzykiem zachorowania na niektóre choroby został już dawno potwierdzony przez naukowców. Według nowych badań holenderskich... Małgorzata Krajewska Rośnie zapotrzebowanie na krew. Gdzie ją oddać? Kto może być dawcą? Narodowe Centrum Krwi apeluje, by oddawać krew w związku z rosnącym zapotrzebowaniem na ten surowiec. Potrzebna jest krew wszystkich grup, ale najbardziej — krew... PAP